ҚЎЛЛАШ БЎЙИЧА ЙЎРИҚНОМА
ТОЗАДЕН
TOSADEN
Препаратнинг савдо номи: Тозаден
Таъсир этувчи модда (ХПН): Повидон-йод
Дори шакли: сиртга қўллаш учун эритма
Таркиби:
1 л эритма қуйидагиларни сақлайди:
Йодоповидон (поливидон) 30/06 ва 30/06 М10, тўйинтирилган рН 2,5-3,5 гача натрий фосфати тригидрати эритмаси, тозаланган сув 1000 мл гача.
Таърифи: плёнка ҳосил қилувчи тўқ жигарранг рангли суюқлик, кучсиз ўзига ҳос ҳидли, барча нисбатларда сув билан аралашади.
Фармакотерапевтик гуруҳи: Антисептик ва дезинфекцияловчи воситалар.
АТХ коди: D08AG02
Фармакологик хусусиятлари
Препарат микробларга қарши кенг таъсир доирасига эга. Антисептик, дезинфекцияловчи, замбуруғларга қарши ва протозойларга қарши таъсир кўрсатади. Ҳужайра оқсилларининг аминогуруҳларини блоклайди.
Поливинилпирролидон йод йодоформларга киради, уларда йод боғланган ҳолатда бўлади ва тери шиллиқ қаватлар билан тўқнашганида микроорганизмларга бактерицид таъсир кўрсатиб, секин-аста ва бир маромда ажралиб чиқарилади.
Повидоннинг сорбцияловчи ҳусусияти ҳисобига препарат қисман микроб ва тўқиманинг парчаланишини токсик маҳсулотларини боғлайди ва тўқималарга дегидратацияловчи таъсир кўрсатади.
Препарат қўлланган жойда юпқа бўялган қават қолади, у комплексдан ҳамма фаол йоднинг миқдори чиқарилмагунича сақланади, ундан кейин препаратни таъсири тўхтайди. Препарат маҳаллий қитиқловчи таъсирга эга эмас, чунки йод унда комплекс ҳолида бўлади.
Қўлланилиши
- Қўлларни дезинфекция қилишда ва шиллиқ қаватига антисептик ишлов беришда, масалан, жарроҳлик операцияларидан, гинекологик, акушерлик муолажаларидан, қовуқни катетерлашда, биопсиядан, инъекциялардан, пункциялардан, қон олишдан олдин, ҳамда инфекцияланган материаллардан тасодифан ифлосланганда биринчи ёрдам сифатида;
- Жароҳат ва куйишларга антисептик ишлов бериш;
- Қўлларга гигиеник ва жарроҳлик ишлов бериш;
- Препаратнинг суюлтирилган эритмаси офтальмология амалиётда ва чақалоқларда кўз инфекцияларини олдини олиш учун;
- Халқум ва оғиз бўшлиғи касалликларида (стоматит, парадонтит ва бошқ.) оғиз бўшлиғи ва томоқни чайиш учун қўлланилади.
Қўллаш усули ва дозалари
Сиртга. Препаратни қўллаш соҳасига қараб суюлтирилмаган ёки суюлтирилган (1:2, 1:10, 1:25 ёки 1:100) сувли эритма кўринишида ишлатилади.
Кичик жароҳатларга, тирналишларга, куйишларга ишлов бериш учун препарат суюлтирилмаган холда юзага суртиш йўли ёки эритма билан шимдирилган салфеткани қўйиш орқали қўлланилади.
Терининг соғлом сохаларини дезинфекция қилиш учун. Пункциядан, қон олишдан, биопсиядан ва шунга ўхшашлардан олдин суюлтирилмаган препарат 1-2 минутга кўйилади.
Операциядан ва инвазив аралашувлардан олдин (шу жумладан акушерлик ва гинекологик амалиётда) тери ва шиллиқ қаватини дезинфекция қилиш учун операция майдонига суюлтирилмаган препарат билан 2 минутлик экспозиция билан 2 марта ишлов берилади.
Жарроҳ қўлларига ишлов бериш учун 5 мл суюлтирилмаган препарат кафтлар билан тирсаккача 5 минут давомида ишқаланади. Муолажа 2 марта такрорланади.
Ходимларнинг қулига гигиеник ишлов бериш учун 3 мл суюлтирилмаган препарат кафтлар билан тирсаккача 5 минут давомида ишқаланади. Муолажа 2 марта такрорланади.
Тери ва шиллиқ қоватларини даволаш учун препарат суюлтирилмаган холда юзаларга 1-2 минут давомида ишлов бериш орқали қўлланади.
Оғиз ва томоқни чайқаш суюлтирилмаган ёки суюлтирилган (5 мл ½ стакан сувга) препарат билан амалга оширилади.
Беморга операциядан олдин «дезинфекцияловчи чўмилиш» деб номланган гигиеник ишлов бериш учун суюлтирилган (1:100) препарат эритмаси билан ҳўлланган губка билан беморни ишқалаш йўли орқали амалга оширилади.
Бачадон ички спиралини юборишда, қинни ювишда, чов соҳасини ювишда ва урологиядаги ювишларда эритмани суюлтирилган (1:25) холда ишлатилади.
Инвазив муолажалардан кейинги асоратларни олдини олиш ёки даволаш учун, йирингли жарохатларни даволашда препарат суюлтирмасдан ёки суюлтириб юзага суртиш ёки намли салфеткани қўйиш йўли орқали ишлатилади.
Куйишларни даволашда жароҳатнинг холатига қараб препарат суюлтирмасдан ёки суюлтириб ишлатилади. Суюлтирилмаган препарат билан боғлов материали шимдирилади.
Бактериал ёки замбуруғли дерматитни даволаш учун препарат суюлтирилган (1:10) ҳолда ишлатилади.
Офталмологик жарроҳлик. Препаратни стерил физиологик эритма ва/ёки 1,23%-5% концентрацияли фосфат буферда суюлтирилган стерил эритмасини қўллаш тавсия қилинади.
Уй шароитида терига, унинг соғлом соҳаларига ишлов беришда ёки кичик жарохатларга, тирналишларга, куйишларга, терининг бактериал ва замбуруғли шикастланишларига ишлов беришда препаратни суюлтирилмаган ҳолда қўллаш тавсия қилинади.
Препаратни суюлтиришни бевосита қўллашдан олдин амалга ошириш керак.
Препаратнинг (1:2) ва (1:10) нисбатдаги суюлтирилган эритмаси 10 суткадан кўп бўлмаган, 1:25 ва 1:100 нисбатдагиси 3 суткадан кўп бўлмаган вақтгача сақланади.
Ножўя таъсирлари
Препарат одатда яхши ўзлаштирилади. Юқори сезувчанлик тери реакциялари (масалан секинлашган турдаги аллергик реакциялар: қичишиш, қизариш, пўрсилдоқ ва бошқалар). Жуда кам ҳолларда таърифланган. Алоҳида ҳолларда артериал босимини пасайиши ва/ёки нафасни қийинлашиши билан бўлган ёйилган ўткир тери реакциялари (анафилактик реакциялари) таърифланган. Препаратнинг эритмаси узоқ муддат қўлланганида йоднинг аҳамиятли миқдори сўрилиши мумкин. Мойиллиги бўлган шахсларда алоҳида ҳолларда йод билан индукцияланган гипертиреоз аниқланган.
Қўллаш мумкин бўлмаган холатлар
- Йод ёки препаратннг бошқа компонентларига юқори сезувчанлик;
- Гипертиреоз ёки қалқонсимон бези фаолиятининг яққол бузилишлари (юрак қисқаришларини тезланиши, безовталик) ҳамда гипертиреозни радиофаол йод билан турғун соғайгунга қадар даволангандан кейин;
- Дюрингни герпетик (учуқсимон) дерматити;
- Чақалоқларда ва 6 ойликкача бўлган болаларда (препаратни фақат қатъий кўрсатмалар бўйича қўлланишига йўл қўйилади. Зарурати бўлганида қалқонсимон бези фаолиятини назорат қилиш керак).
Эҳтиёткорлик билан: сурункали буйрак етишмовчилигида, ҳомиладорлик (II-III ойликда) ва лактация даврида.
Дориларнинг ўзаро таъсири
Препаратни ва водород пероксидини, ҳамда жароҳатларга ишлов бериш учун кумуш ва тоулоридин сақловчи фермент препаратларини ёки антисептик препаратларини бирга қўллаш ўзаро самарадорликни пасайишига олиб келади.
Симоб сақловчи дезинфекцияловчи воситалар, ишқорлар ва кислоталар билан фармацевтик номутаносиб.
Махсус кўрсатмалар
Икки ойликдан ортиқ ҳомиладорликда, ҳамда эмизиш даврида препаратни фақат қатъий кўрсатмалар бўйича қўллаш мумкин ва у она ва боланинг қалқонсимон бези фаолиятини синчков кузатувини талаб қилади. Бундай холларда препаратни фақат қисқа муддат қўллаш мумкин. Йод йўлдош тўсиғи орқали ўтади ва кўкрак сути билан чиқарилади.
Препаратни қўллаш қалқонсимон безини йодни ютишини пасайтириши мумкин, шу сабабли қалқонсимон безининг касалликларини йод препаратлари билан даволашни режалаштирилиши мумкин эмас. Препаратни қўллаш тўхтатилгандан кейин камида 1 ҳафта интервални сақлаш лозим. Препаратни оксидловчи таъсири турли ташхисий синамаларни сохтамусбат натижаларига олиб келиши мумкин (масалан: сийдикда глюкозани ўлчаш).
Препаратни оксидловчи хусусияти металларнинг коррозиясини чақириши мумкин, шунинг учун алоҳида ҳолларда рангни ўзгариши кузатилиши мумкин, у одатда тикланади.
Препарат тўқима ва бошқа газламалардан совунли иссиқ сув билан осон кетказилади.
Препаратни кўзга тушишидан сақланиш лозим.
Ёруғлик ва 400С дан юқори ҳарорат препаратнинг фаоллигини пасайишини тезлаштиради.
Препарат эритмаси тўқ жигарранг рангда бўлиши керак.
Препаратни бактерицид таъсири қон иштирокида пасаяди.
Препаратни болалар ололмайдиган жойда сақлансин ва яроқлилик муддати ўтгач ишлатилмасин.
Дозани ошириб юборилиши
Препаратнинг катта миқдори қўлланганидан кейин қуйидаги белгилар пайдо бўлиши мумкин: анурия, қон айланишини етишмовчилиги, ҳиқилдоқни кучсиз пульс билан ва у бўлмаганида шишиши, ўпкаларнинг шишиши, моддалар алмашинувини бузилиши.
Даволаш: Дархол крахмал ёки оқсил сақловчи овқат маҳсулотларини (крахмални сувдаги ёки сутдаги эритмаси) юбориш. Меъдани 5% тиосулфат натрий эритмаси билан (ёки вена ичига 10 мл 10% тиосулфат эритмасини юбориш) заруратга қараб 3 соатлик интервал билан ювиш тавсия этилади.
Чиқарилиш шакли
30 мл, 50 мл, 100 мл, 500 мл ва 1000 мл дан эритма зарғалдоқ шиша ёки полиэтилентерфталат флаконларда.
Сақлаш шароити
Ёруғликдан ҳимояланган жойда, 30°С дан юқори бўлмаган хароратда сақлансин.
Яроқлилик муддати
2 йил.
Дорихоналардан бериш тартиби
Рецептсиз.
