Пирацетам

ИЛОВА-ВАРАҚА

(пациент учун маълумот)

ПИРАЦЕТАМ

Препаратнинг савдо номи: Пирацетам

Таъсир этувчи модда (ХПН): пирацетам

Дори шакли: инъекция учун эритма

Таркиби:

Бир ампула (5 мл) қуйидагиларни сақлайди:

фаол модда: пирацетам –1,0 г;

ёрдамчи моддалар: натрий ацетати тригидрати, суюлтирилган сирка кислотаси, инъекция учун сув.

Таърифи: тиниқ рангсиз ёки бироз бўялган суюқлик

Фармакотерапевтик гуруҳи: бошқа психостимуляторлар ва ноотроплар.

АТХ коди: N06BX03

Қўлланилиши

Пирацетам деменция ташхиси бўлмаганида (сурункали психоорганик синдромни симптоматик даволаш) хотира бузилишларини ёки интеллектуал бузилишларни симптоматик даволашда қўлланади. Пирацетам пўстлоқ миоклонияси белгиларини камайтириши мумкин. Пўстлоқ миоклонияси бўлган пациентларда пирацетамни самарадорлигини аниқлаш учун даволашни синов курсини ўтказиш зарур.

Қўллаш усули ва дозалари

Препарат вена ичига (в/и) ёки мушак ичига (м/и) 30-160 мг/кг суткалик дозада (суткада 3-12 г) буюрилади, юбориш сони – суткада 2-4 марта.

Психоорганик синдромини симптоматик даволашда симптомларнинг яққоллигига қараб, препарат суткада 1,2-2,4 г; биринчи ҳафта давомида эса – суткада – 4,8 г буюрилади.

Психоорганик синдром ва кортикал миоклонияда даволаш суткада 7,2 г дозадан бошланади, ҳар 3-4 кунда дозани максимал суткада 24 г дозагача эришилгунча суткада
4,8 г га оширилади. Даволаш касалликнинг бутун даври давомида давом эттирилади. Ҳар 6 ойда ҳуружни олдини олиш мақсадида, ҳар 2 кунда дозани 1,2 га аста-секин камайтириб дозани камайтириш ёки препаратни бекор қилишга уриниб кўриш керак. Самара бўлмаганида ёки аҳамиятсиз терапевтик самарада даволаш тўхтатилади.

Буйрак фаолиятини бузилиши бўлган пациентларда дозалаш тартибига КК қараб тузатиш киритиш талаб қилинади.

Кекса беморларда буйрак етишмовчилиги бўлганида дозага тузатиш киритилади ва узоқ муддатли даволашда буйраклар фаолиятининг функционал ҳолатини назорат қилиш керак.

Жигар фаолиятини бузилишлари бўлган беморларда дозалаш тартибига тузатиш киритиш талаб қилинмайди.

Буйрак ва жигар фаолиятини бузилишлари бўлган беморларда дозага юқорида кўрсатилганидек, КК га қараб тузатиш киритилади.

Пирацетамни инъекцион шакллари дори воситасини перорал қабул қилиш имкони бўлмаганда буюрилади.

Ножўя таъсирлари

Нерв тизими томонидан: руҳий қўзғалиш, ҳаракатни тўхтаб қолиши, таъсирчанлик, ўзини тутиб тураолмаслик, диққатни жамлай олмаслик, хавотирлик, уйқусизлик ёки уйқучанлик, депрессия, атаксия, бош айланиши, бош оғриғи, экстрапирамид бузилишлар (шу жумладан гиперкинез), тиришишлар, тремор.

Овқат-ҳазм қилиш тизими томонидан: абдоминал оғриқлар, қориннинг юқори қисмида оғриқ, кўнгил айниши, қусиш, иштаҳани пасайиши.

Иммун тизими томонидан: ўта юқори сезучанлик, шу жумладан анафилаксия.

Тери ва тери ости тўқималари томонидан: дерматит, қичишиш, тошмалар, шиш.

Қон тизими томонидан: қон ивишини бузилиши.

Қон томир бузилишлари: кам ҳолларда тромбофлебит (инъекцион шакли учун), артериал гипотензия (инъекцион шакли учун).

Бошқалар: жинсий фаолликни ошиши, стенокардияни кечишини ёмонлашиши, тана вазнини ошиши, астения.

Ножўя самаралар кўпинча, суткада 2,4 г дан юқори дозани қабул қилаётган кекса ёшдаги беморларда аниқланади.

Қўллаш мумкин бўлмаган ҳолатлар

Пирацетамга ёки пирролидон ҳосилаларига, шунингдек препаратнинг бошқа компонентларига шахсий юқори сезувчанлик.

Препаратни буюриш вақтида психомотор қўзғалиш.

Гентингтон хореяси.

Бош мияда қон айланишини ўткир бузилишлари (геморрагик инсульт).

Буйрак етишмовчилигининг якуний босқичи (креатинин клиренси минутига 20 мл дан кам).

Ҳомиладорлик ва лактация даври.

18 ёшгача бўлган болаларда қўллаш мумкин эмас.

Эҳтиёткорлик билан: гемостазни бузилиши, катта жарроҳлик аралашувлари, оғир қон кетиши.

Дориларнинг ўзаро таъсири

Қалқонсимон бези гормонлари билан бир вақтда буюрилганда онгни чалкашиши, таъсирчанлик, дезориентация ва уйқуни бузилиши бўлиши мумкин.

Марказий нерв тизимини (МНТ) рағбатлантирадиган дори воситалари билан бир вақтда қўлланганда МНТ ҳаддан зиёд рағбатлантирадиган бўлиши мумкин.

Нейролептиклар билан буюрилганда экстрапирамид бузилишларини пайдо бўлиш хавфини камайтиради.

Клоназепам, фенитоин, фенобарбитал, натрий вальпроати билан ўзаро таъсирлари аниқланмаган.

Пирацетам юқори дозаларда (суткада 9,6 г) веноз тромбози бўлган беморларда аценокумаролнинг самарадорлигини оширади (тромбоцитлар агрегациясининг даражасини, фибриногеннинг даражасини, Виллебранд омилларини, қон ва плазманинг қовушқоқлигини фақат аценокумаролнинг ўзини қўллаш билан солиштирганда, яққолроқ пасайтириши аниқланган).

Пирацетамнинг фармакодинамикасини бошқа дори препаратларнинг таъсирида ўзгаришини эҳтимоли кам, чунки препаратнинг 90% сийдик билан ўзгармаган ҳолда чиқарилади.

In vitro шароитда Пирацетам 142, 426 ва 1422 мкг /мл концентрацияларда CYP1A2, 2B6, 2C8, 2C9, 2C19, 2D6, 2E1 ва 4A9/11 изоферментларини сусайтирмайди. Пирацетамнинг
1422 мкг/мл концентрациясида CYP2A6 (21%) ва 3А4/5 (11%) бироз сусайиши аниқланган. Аммо ушбу икки изоферментни Ki даражаси 1422 мкг/мл дан ошганда ҳам етарли. Шунинг учун бошқа препаратлар билан метаболик ўзаро таъсирлари эҳтимоли кам.

Тутқаноққа қарши препаратларни (карбамазепин, фенобарбитал, вальпроат) мунтазам қабул қиладиган тутқаноғи бўлган беморларда пирацетамни суткада 20 мг дозада қабул қилинганда ушбу препаратларни қон зардобидаги чўққи концентрациясини ва эгри чизиғи даражасини ўзгартирмаган.

Махсус кўрсатмалар

Сурункали буйрак етишмовчилиги бўлган беморларда буйрак фаолиятининг кўрсаткичларини – қолдиқ азот ва креатинин, жигар касалликлари бўлган беморларда – жигарнинг функционал ҳолатини мунтазам назорат қилиш тавсия қилинади.

Пирацетам билан даволашни зарур бўлганда психофаол, юрак-қон томир ва бошқа дори воситалари билан бирга қўллаш мумкин.

Кортикал миоклонияни даволашда, препаратни кескин бекор қилишдан (хуружларни қайта бошланиш хавфи) сақланиш лозим.

Уйқуни бузилиши пайдо бўлган ҳолларда  кечқурунги қабулни бекор қилиш, бу дозани кундузги дозага қўшиш керак.

Гемодиализ учун аппаратларнинг фильтрловчи мембраналари орқали ўтади.

Пирацетамни тромбоцитларни агрегациясига таъсири туфайли қон кетишини ривожланиш хавфи омиллари: меъда ва ўн икки бармоқ ичак яра касаллиги, илгари ўтказилган бош мия ичига қон қуйилишлари, яқинда ўтказилган жарроҳлик аралашувлари (шу жумладан стоматологик) бўлган пациентларга антикоагулянтларни ёки антиагрегантларни, шу жумладан аспиринни кичик дозаларда қабул қилишда эҳтиёткорликка риоя қилиш лозим.

Ҳомиладорлик ва лактация

Ҳомиладорлик ва эмизиш даврида буюрилмайди.

Автотранспортни ҳайдаш ва механизмларни бошқариш қобилиятига таъсири

Автомобилни ҳайдашда ва бошқа диққатни юқори жамлашни ва психомотор реакцияларини тезлигини талаб қиладиган потенциал хавфли фаолият турлари билан шуғулланишда эҳтиёткорликка риоя қилиш керак.

Препарат болалар ололмайдиган жойда сақлансин ва яроқлилик муддати тугаганидан кейин ишлатилмасин.

Дозани ошириб юборилиши

Дори воситаси деярли токсик эмас. Дозани ошириб юборилиш эҳтимоли кам. Аммо у пайдо бўлган ҳолларда таърифланган ножўя самараларни, айниқса марказий нерв тизими томонидан–безовталаниш, уйқусизлик ёки уйқучанликни кучайиши мумкин. Гиперкинезалар, атаксия.

Даволаш: кўрсатилган симптомлар дори воситаси бекор қилинганда тезда ўтиб кетади. Дори воситасини клиренсини ошириш учун кўп суюқлик ва салуретикларни буюриш мумкин. Гемодиализни (пирацетамин 50-60% чиқарилиши) буюриш мумкин.

Чиқарилиш шакли

5 мл дан ампулаларда, ўрамда №10; №5х1; №5х2.

Сақлаш шароити

Ёруғликдан ҳимояланган жойда, 25^оС дан юқори бўлмаган ҳароратда сақлансин.

Яроқлилик муддати

5 йил.

Дорихоналардан бериш тартиби

Рецепт бўйича.