Skip to main content

Метфоглим

Улашиш:
  Reading time 14 minutes

ҚЎЛЛАШ БЎЙИЧА ЙЎРИҚНОМА

МЕТФОГЛИМтм

METFOGLIMтм

 

Препаратнинг савдо номи: Метфоглимтм

Таъсир этувчи моддалар (ХПН): Метформин гидрохлориди + Глимепирид

Дори шакли: Плёнка қобиқ билан қопланган таблеткалар

Таркиби: Ҳар бир таблетка қуйидагиларни сақлайди:

Фаол моддалар : Метформин гидрохлориди 500 мг (метформинга қайта ҳисобланганда) + Глимепирид 1 мг ёки Метформин гидрохлориди 500 мг (метформинга қайта ҳисобланганда) + Глимепирид 2 мг ёки Метформин гидрохлориди 500 мг (метформинга қайта ҳисобланганда) + Глимепирид 3 мг.

Ёрдамчи моддалар: лактоза моногидрати, натрий амилопектин-гликоляти, кросс повидон, микрокристалл целлюлоза, магний стеарати, тальк, поливинил пирролидон, этил целлюлоза, метилен хлориди, титан диоксиди, эритрозин, PEG 6000, IPA, HPMC.

Таърифи: узунчоқ, икки ёқлама қавариқ, рискали, қизил рангли қобиқ билан қопланган таблеткалар, бўлинганида оқ масса кўринади.

Фармакотерапевтик гуруҳи: Диабетга қарши восита.

Фармакологик хусусиятлари:

Метфоглим – мажмуавий препаратдир, таркибида Метформин ва Глимепирид сақлайди.

Метформин қон плазмасида глюкозанинг базал даражасини ҳам, овқат қабул қилгандан кейин унинг қон плазмасидаги даражасини ҳам пасайтириш билан намоён бўлувчи гипогликемик таъсирга эга бигуанид ҳисобланади. Метформин инсулин секрециясини рағбатлантирмайди ва гипогликемия ривожланишига олиб келмайди. Метформин 3 таъсир механизмига эга:

6-yillik-qizil-jenshen
  • Глюконеогенез ва гликогенолизни сусайтириш йўли орқали жигар томонидан глюкоза ишлаб чиқарилишини камайтиради;
  • Мушак тўқимасида инсулинга сезувчанликни оширади, глюкозани периферик қамраб олиниши ва утилизациясини яхшилайди;
  • Ичакда глюкоза сўрилишини тормозлайди.

Метформин гликогенсинтетазага таъсир қилиб, хужайра ичида гликоген синтезини рағбатлантиради. Метформин глюкозани специфик мембранали ташувчиларининг (GLUT-1 ва GLUT-4) транспорт қобилиятини оширади. Қондаги глюкозанинг даражасидан қатъий назара метформин липидларнинг метаболизмига таъсир қилади. Бу препаратни терапевтик дозаларда қўллаш билан ўтказилган ўртача ва узоқ муддатли назоратланган клиник тадқиқотлар вақтида аниқланган: метформин холестериннинг умумий миқдори, ПЗЛП, ва тригилицеридларнинг даражасини камайтиради.

Глимепирид – перорал қўлланилганида гипогликемик фаолликка эга модда, сульфонилмочевина ҳосиласидир. II тип қандли диабетда қўлланади. Глимепириднинг таъсири меъда ости безининг β-хужайраларидан инсулинни ажралиб чиқишини рағбатлантириш йўли орқали амалга оширилади. Сульфонилмочевинанинг бошқа ҳосилалари каби ости безининг β-хужайраларини глюкоза билан физиологик рағбатлантирилишига сезувчанлигини оширади. Бундай ташқари, глимепирид сульфонилмочевинанинг бошқа ҳосилалари каби яққол меъда безидан ташқари таъсир кўрсатади.

Инсулинни ажралиб чиқиши. Сульфонилмочевина β-хужайра мембранасидаги АТФ-сезувчан калий каналларини ёпади, бу хужайра мембранасини деполяризациясига олиб келади, бунинг натижасида кальций каналлари очилади ва хужайрага кўп миқдорда кальций киради, бу ўз навбатида экзоцитоз йўли орқали инсулинни ажралиб чиқишини рағбатлантириб, инсулин секрециясини бошқаради. Глимепирид АТФ-сезувчан калий каналлари билан боғланган β-хужайра мембранасидаги оқсилга юқори даражадаги яқинлик билан боғланади, аммо одатда сульфонилмочевина боғланадиган жойга эмас. Меъда ости безидан ташқари фаоллиги ва таъсири периферик тўқималарни инсулинга сезгирлигини ошиши ва жигар томонидан инсулинни қамраб олинишини камайишидан иборат. Қонда периферик мушаклар ва ёғ тўқималарига глюкозани ташилиши хужайра мембранасида жойлашган махсус транспорт протеинлари орқали амалга оширилади. Айнан глюкозани бу тўқималарга ташилиши глюкозани ўзлаштирилиши тезлигини чекловчи босқич ҳисобланади. Глимепирид мушак ва ёғ хужайраларининг плазматик мембраналаридаги глюкозани фаол ташувчиларнинг сонини тез оширади, шу тариқа глюкозани қамраб олинишини рағбатлантиради. Глимепирид фосфолипаза С, специфик гликозил-фосфатидилинозитол фаоллигини оширади, ушбу модда таъсири остида алоҳида ёғ ва мушак хужайраларида кузатиладиган липогенез ва гликогенезни кучайиши шу билан боғлиқ. Глимепирид глюконеогенезни сусайтирувчи фруктозо-2,6-дифосфатнинг хужайра ичидаги концентрациясини ошириб, жигарда глюкоза ҳосил бўлишига тўсқинлик қилади.

Фармакокинетикаси:

Метфоглим препарати перорал қабул қилинганидан кейин метформиннинг плазмадаги максимал концентрациясига эришиш вақти (tmax) 2,5 соатни ташкил этади. Соғлом кўнгиллилар томонидан 500 мг доза перорал қўлланилганида метформиннинг мутлоқ биокираолишлиги тахминан 50-60% ни ташкил этади. Перорал қўлланилгандан кейин ахлатдаги сўрилмаган фракцияси 20-30% ни ташкил қилган. Перорал қўлланилгандан кейин метформиннинг сўрилиши тўлиқ эмас ва тўйинган ҳисобланади. Метформин сўрилишининг фармакокинетикаси тўғри чизиқли характерга эга деган тахмин бор. Метформиннинг одатдаги дозасида ва қўллаш тартибида плазмадаги мувозанат концентрациясига 24-48 соатдан кейин эришилади ва 1 мкг/мл дан камроқни ташкил этади. Назоратланган клиник тадқиқотларда метформиннинг қон плазмасидаги Сmax ҳатто юқори дозаларда қўлланганда ҳам 4 мкг/мл дан ошмаган. Овқат қабул қилиш метформиннинг сўрилиш даражаси камайтиради ва сўрилиш вақтини бироз узайтиради. 850 мг дозада овқат билан қабул қилинганидан кейин қон плазмасида Сmax ни 40% га пасайиши, AUC ни 25% га пасайиши ва tmax ни 35 минутга узайиши аниқланган. Бундай ўзгаришларнинг клиник аҳамияти номаълум.

Тақсимланиши. Плазма оқсиллари билан аҳамиятсиз даражада боғланади. Метформин эритроцитларда тақсимланади. Қондаги Сmax плазмадаги Сmax га нисбатан пастроқ ва тахминан бир вақтда эришилади. Эритроцитлар эҳтимол тақсимланишнинг иккиламчи депоси ҳисобланади. Тақсимланишнинг ўртача қиймати 63-276 л чегарасида ўзгаради.

Биотрансформацияси ва чиқарилиши. Метформин ўзгармаган ҳолда сийдик билан чиқарилади. Метформиннинг буйрак клиренси минутига >400 мл ни ташкил этади, бу метформин калавалар фильтрацияси ва найчалар сеерецияси йўли орқали чиқарилишидан далолат беради. Доза ичга қабул қилинганидан кейин терминал Т1/2 тахминан 6,5 соатни ташкил этади. Агар буйрак фаолияти бузилган бўлса, буйрак клиренси креатинин клиренсига пропорционал равишда камаяди, бунинг натижасида Т1/2 узаяди, бу қон плазмасида метформиннинг даражасини ошишига олиб келади.

Метфоглим препарати перорал қабул қилинганидан кейин – Глимепирид тўлиқ биокираолишликка эга. Овқат қабул қилиш сўрилишига аҳамиятли даражада таъсир қилмайди, фақат унинг тезлиги бироз пасаяди. Қон плазмасидаги максимал концентрациясига перорал қўлланилгандан кейин тахминан 2,5 соат ўтгач эришилади (4 мг суткалик дозада кўп марта қабул қлинганида ўртача 0,3 мкг/мл). Препаратнинг дозаси, қон плазмасидаги максимал концентрацияси ва AUC ўртасида тўғри чизиқли боғлиқлик мавжуд.

Тақсимланиши. Глимпепиридда тақсимланиш хажми жуда кичик (тахминан 8,8 л), тахминан альбуминнинг тақсимланиш хажмига тенг. Глимепирид қон плазмаси оқсиллари билан боғланишнинг юқори даражадасига (>99%) ва паст клиренсга (тахминан минутига 48 мл) эга. Ҳайвонларда глимепирид кўкрак сути билан ажралади, йўлдош орқали ўтиши мумкин. Гематоэнцефалик тўсиқ орқали ўтиши аҳамиятсиз даражада.

Биотрансформацияси ва чиқарилиши. Препаратни кўп марта қабул қилинганда қон плазмасидаги концентрациясига боғлиқ ўртача ярим чиқарилиш даври 5-8 соатни ташкил этади. Препаратни юқори дозаларда қабул қилинганида Т1/2  узайиши аниқланган. Радиоактив белги билан нишонланган глимепириднинг бир марталик доза қабул қилинганидан кейин препаратнинг 58% сийдик билан – 35% ахлат билан чиқарилган. Ўзгармаган ҳолда модда сийдикда аниқланмайди. CYP2C9 ферменти иштирокида жигарда метаболизм натижасида ҳосил бўлувчи 2 метаболити: гидрокси- ва карбокси ҳосиласи сийдик ва ахлат билан чиқарилади. Глимепирид перорал қабул қилинганидан кейин ушбу метаболитларнинг терминал Т1/2 мувофиқ 3-6 соат ва 5-6 соатни ташкил этади. Солиштиришлар бир марталик доза ва кўп марталик доза қабул қилинганидан кейин фармакокинетикасидаги аҳамиятли фарқлар йўқлигини кўрсатди, бир индивид учун ўзгарувчанлик жуда паст бўлган. Аҳамиятли даражадаги тўпланиши аниқланмаган. Эркаклар ва аёллар, шунингдек ёшлар ва кекса пациентларда (65 ёшдан ошган) фармакокинеткаси бир хил бўлган. Креатинин клиренси пасайган пациентлар учун клиренсни ошиши ва глимепириднинг плазмадаги ўртача концентрациясини пасайиши тенденцияси аниқланган, бу қон плазмасидаги оқсиллар билан боғланишини ёмонлашиши оқибатида уни тезроқ чиқарилиши натижаси ҳисобланади. Иккала метаболитини буйрак орқали чиқарилиши камайган. Бундай пациентларда препаратни тўпланишининг қўшимча хавфи йўқ. Қандли диабети бўлган, аммо ўт йўлларидаги операциядан кейин 5 пациентда фармакокинетикаси солом шахслардагига ўхшаш бўлган.

Қўлланилиши:

Метфоглим препарати парҳезга қўшимча сифатида ва II тип қандли диабети бўлган беморларда юқори жисмоний фаолликда; глимепирид ёки мерформин билан монотерапия гликемик назоратни етарли даражада таъминлаб бермаган ҳолларда; глимепирид ва метформин билан мажмуавий даволашга ўзгартирилганда қўлланади.

Қўллаш усули ва дозалари:

Диабетга қарши препаратнинг дозаси пациент қонидаги глюкозанинг даражасига қараб, шахсий равишда белгиланади. Одатда, даволашни минимал самарали дозадан бошлаш тавсия этилади ва препаратнинг дозасини бемор қонидаги глюкозанинг даражасига қараб оширилади. Препарат фақат катталарда қўлланади.

Метфоглим препаратини ичга қабул қилиш ва оз миқдордаги сув билан ичиб, суткада 1 ёки 2 марта овқатдан олдин ёки овқатланиш вақтида қабул қилинади.

Ножўя таъсирлари:

Гипогликемия: препарат қонда глюкоза даражасини пасайтирганлиги туфайли, бу сульфонилмочевинанинг бошқа ҳосилаларини қўлланган тажрибадан келиб чиқиб, гипогликемия ривожланишига олиб келиши мумкин, у узоқ вақт давом этиши мумкин. гипогликемиянинг бўлиши мумкин бўлган симптомлари: бош оғриғи, кучли очлик ҳисси (бўри иштаҳаси), кўнгил айниши, қусиш, апатия, уйқучанлик, уйқуни бузилиши, хавотирлик ҳисси, тажавузкорлик, диққатни жамлашни бузилиши, депрессия, онгни чалкашиши, нутқни бузилиши, афазия, кўришни бузилиши, тремор, парезлар, сезувчанликни бузилиши, бош айланиши, ночорлик, делирий, марказий генезли тиришишлар, уйқучанлик ва ҳушдан кетиш, ҳатто кома ривожлангунигача, юзаки нафас ва брадикардия. Бундан ташқари, адренергик контррегуляция белгилари: кўп терлаш, тери қопламаларини ёпишқоқлиги, тахикардия, артериал гипертензия, юрак уришини ҳис қилиш, стенокардия хуружи ва юрак аритмиялари кузатилиши мумкин. Гипогликемиянинг оғир хуружи клиник манзараси инсультни эслатиши мумкин. Барча кўрсатилган симптомлар гликемик ҳолат нормаллашганидан кейин деярли доимо йўқ бўлади.

Кўриш аъзоси томонидан бузилишлар: даволаш вақтида (айниқса бошида) қонда глюкоза даражасини ўзгариши билан боғлиқ кўришни транзитор бузилишлари аниқланаши мумкин.

Меъда-ичак йўллари томонидан бузилишлар: баъзида – кўнгил айниши, қусиш, эпигастрал соҳада оғирлик ёки тўлиб кетиш ҳисси, қоринда оғриқ ёки диарея.

Жигар ва ўт чиқариш йўллари томонидан бузилишлар: айрим ҳолларда жигар ферментлари фаоллигини ошиши ва жигар фаолиятини бузилиши (холестаз ва сариқлик), шунингдек жигар етишмовчилигигача авж олиши мукин бўлган гепатит.

Қон тизими томонидан: кам ҳолларда – тромбоцитопения; айрим ҳолларда – лейкопения, гемолитик анемия ёки эритроцитопения, гранулоцитопения, агранулоцитоз ёки панцитопения. Беморнинг ҳолатини сичковлик билан назорат қилиш керак, чунки сульфонилмочевина препаратлари билан даволаш вақтида апластик анемия ва панцитопения ҳоллари қайд этилган. Ушбу кўринишлар пайдо бўлганида препаратни қабул қилишни тўхтатиш ва мувофиқ даволашни бошлаш керак.

Юқори сезувчанлик: кам ҳолларда – аллергик ва сохта аллергик реакциялар (масалан, қичишиш, эшакеми ёки тошма). Бундай реакциялар деярли доимо ўртача бўлади, аммо ҳансираш ва артериал гипотензия, ҳатто шок билан кечиб авж олиши мумкин. Эшакеми пайдо бўлган ҳолларда дарҳол шифокорга мурожаат этиш керак.

Бошқалар: айрим ҳолларда аллергик васкулит, фотосенсибилизация ва қон плазмасида натрий даражасини пасайиши аниқланиши мумкин.

Қўллаш мумкин бўлмаган ҳолатлар:

  • 1 тип қандли диабет (инсулинга қарам);
  • 2 тип қандли диабетда организмда шахсий инсулинни ишлаб чиқарилишини тўлиқ тўхташи;
  • диабетик кетоацидоз, диабетик прекома, кома;
  • жигар ва/ёки буйрак фаолиятини бузилиши;
  • миокард инфаркти;
  • юрак етишмовчилиги;
  • нафас етишмовчилиги билан оғир ўпка касаллиги;
  • оғир инфекцион касалликлар;
  • операциялар, жароҳатлар;
  • катаболик ҳолатлар (парчаланиш жараёнлари кучайган ҳолатлар, масалан ўсма касалликларида);
  • гипоксик ҳолатлар;
  • сурункали алкоголизм;
  • сут кислотали ацидоз (шу жумладан анамнезида);
  • ҳомиладорлик;
  • лактация (эмизиш);
  • овқатнинг калорияси чекланган (суткада 1000 ккал дан кам) парҳезга риоя қилиш;
  • болалар;
  • метформин ёки препаратнинг бошқа компонентларига юқори сезувчанликда қўллаш мумкин эмас.

Дориларнинг ўзаро таъсири:

Метфоглим препаратининг гипогликемик таъсири бошқа гипогликемик препаратлар (сульфонилмочевина ҳосилалари, инсулин), салицилатлар (шу жумладан, ацетилсалицил кислотаси), МАО ингибиторлари, окситетрациклин, ААФ ингибиторлари, бета-адреноблокаторлари билан бир вақтда қўлланилганида кучайиши мумкин. Препаратнинг гипогликемик таъсири глюкокортикоидлар, перорал контрацептивлар, қалқонсимон бези гормонлари, фенотиазин ҳосилалари, диуретиклар, никотин кислотаси ҳосилалари, симпатомиметиклар билан бир вақтда қўлланилганида пасайиши мумкин.

Билвосита антикоагулянтлар – кумарин ҳосилаларини қўллаш фонида Метфоглим препарати буюрилганида қон ивиши кўрсаткичларини синчковлик билан назорат қилиш керак.

Циметидинни қўллаш сут кислотали ацидоз ривожланиши хавфини кучайтириши мумкин.

Этанол билан бир вақтда қўлланилганида оғир ножўя реакциялари (гипогликемия, сут кислотали ацидоз) ривожланиши хавфи ошади.

 

Махсус кўрсатмалар:

Метфоглим препаратини 65 ёшдан пациентларга эҳтиёткорлик билан буюриш лозим. Препаратни буюришдан олдин, шунингдек ҳар 6 соатда жигар ва буйрак фаолиятини назорат қилиш керак.

Қонда лактат даражасини бир йилда камида 2 марта назорат қилиш керак.

Контраст моддаларни юбориш билан рентгенологик текширувдан 2 кун олдин, шунингдек умумий наркоз остида ўтказиладиган операциядан 2 кун олдин Метфоглим ни бошқа гипогликемик препарат (масалан, инсулин) билан алмаштириш керак ва ушбу текширув ёки операциядан кейин яна 2 кун давомида давом эттириш лозим.

Жуда кам ҳолларда (препарат дозаси ошириб юборилганда, ёндош касалликлар мавжудлигида, алкоголизмда) сут кислотали ацидоз ривожланиши мумкин.

Метформиннинг гипотензив самарасини ўрганишга қаратилган клиник тадқиқотлар натижалари препарат метаболик (инсулинга чидамли) синдром Х нинг клиник кўринишлари бўлган беморларда артериал босимнинг суткалик профилига таъсир қилишидан далолат беради. Метформиннинг гипотензив самараси симпато-адренал тизими фаоллигида муҳим роль ўйновчи инсулинга чидамлиликни ва гиперинсулиенемияни пасайиши билан бевосита боғлиқ бўлиши мумкин.

Автотранспортни ҳайдаш ва механизмларни бошқариш қобилиятига таъсири

Метфоглим препарати қўлланилганида, гипогликемия ривожланиши хавфи туфайли диққатни жамлаш ва психомотор реакцияларнинг тезлигини талаб этувчи фаолият турлари билан шуғулланиш тавсия этилмайди.

Дозани ошириб юборилиши:

Гипогликемия, диарея, кўнгил айниши, қусиш, метеоризм ва анорексия. Ножўя таъсирларини кучайиши. Ушбу симптомлар асосан ўтувчан ҳисобланади ва дозани вақтинча пасайтирганда ўтиб кетади. Диарея ва/ёки қусиш организмни дегидратациясига ва преренал азотемияга олиб келиши мумкин, бундай ҳолларда препаратни қабул қилишни вақтинча тўхтатиш керак.

Чиқарилиш шакли:

10 таблеткадан блистерда. 3 блистер қўллаш бўйича йўриқномаси билан картон қутида.

 

Сақлаш шароити:

25оС гача ҳароратда сақлансин. Болалар олаолмайдиган жойда сақлансин.

 

Яроқлилик муддати:

2 йил. Препаратни яроқлилик муддати ўтгач ишлатиш мумкин эмас.

 

Дорихоналардан бериш тартиби:

Рецепт бўйича.

Улашиш: