Skip to main content

Кеторол®

Улашиш:
  Reading time 14 minutes

ҚЎЛЛАШ БЎЙИЧА ЙЎРИҚНОМА

КЕТОРОЛ®

KETOROL 

 

Препаратнинг савдо номи: Кеторол®

Таъсир қилувчи модда (ХПН): кеторолак

Дори шакли: вена ичига ва мушак ичига юбориш учун эритма

Таркиби:

1 мл эритма қуйидагиларни сақлайди:

Фаол модда: 30 мг кеторолак трометамини;

Ёрдамчи моддалар: 0,07 мг октоксинол, 1 мг динатрий эдетати, 4,35 мг натрий хлориди, 0,115 мл этанол, 400 мг пропиленгликоль, 0,725 мг натрий гидроксиди, инъекция учун сув 1 мл гача.

Таърифи: тиниқ, рангсиз ёки оч-сариқ эритма.

Фармакотерапевтик гуруҳи: ностероид яллиғланишга қарши восита

АТХ коди: M01AB15

 

6-yillik-qizil-jenshen

Фармакологик хусусиятлари

Ностероид яллиғланишга қарши препарат (НЯҚП) яққол анальгетик таъсир кўрсатади, яллиғланишга қарши ва ўртача иситмани туширувчи таъсирга эга. Таъсир механизми арахидон кислотасидан оғриқ, яллиғланиш ва иситманинг патогенезида муҳим роль ўйнайдиган простагландинларни ҳосил бўлишини катализловчи циклооксигеназа (ЦОГ) ЦОГ-1 ва ЦОГ-2 ферментини носелектив блокланиши билан боғлиқдир. Кеторолак [-]S ва [+]R энантиомерларни рацемик аралашмаси бўлиб, оғриқсизлантирувчи таъсири [-]S шакли билан боғлиқ.

Анальгетик таъсири бўйича морфин билан солиштирилиши мумкин, бошқа НЯҚП дан анча устун туради. 

Препарат опиод рецепторларга таъсир этмайди, нафасни сусайтирмайди, дорига қарамлик чақирмайди, седатив ва аксиолитик таъсир кўрсатмайди. 

 

Фармакокинетикаси

Бир марта ва кўп марта юборилгандан кейин кеторолакнинг фармакокинетикаси бир текис характерга эга.

Мушак ичига юборилганида тез ва тўлиқ сўрилади. Мушак ичига 30 мг препарат юборилганидан сўнг препаратнинг максимал концентрацияси (Сmах) – 1,74-3,1 мкг/мл,
60 мг – 3,23-5,77 мкг/мл, максимал концентрацияга эришиш вақти (ТСmах) мувофиқ равишда – 15-73 мин ва 30-60 минутни ташкил қилади. 15 мг ни вена ичига юборилгандан кейин Сmах – 1,96-2,98 мкг/мл, 30 мг – 3,69-5,61 мкг/мл ни, ТСmах эса мувофиқ равишда – 0,4-1,8 минут ва 1,1-4,7 минутни ташкил қилади. Плазма оқсиллари билан боғланиши – 99% ни ташкил қилади. Препаратни мувозанат концентрациясига эришиш вақти (Сss) суткада 4 марта 30 мг дан парентерал юборилганда – 24 соат; мушак ичига 15 мг юборилганида – 0,65-1,13 мкг/мл ни ташкил қилади, 30 мг юборилганида – 1,29-
2,47 мкг/мл ни ташкил қилади. 

Тақсимланиш ҳажми (Vd) мушак ичига юборилганда – 0,136-0,214 л/кг ни, вена ичига юборилганда – 0,166-0,254 л/кг ни ташкил қилади. Буйрак етишмовчилиги бўлган беморларда препаратнинг тақсимланиш ҳажми 2 марта, унинг R-энантиомерининг тақсимланиш ҳажми эса – 20% га ошиши мумкин. 

Препарат кўкрак сутига ўтади: она 10 мг кеторолак қабул қилганида унинг сутидаги Сmах биринчи дозани қабул қилганидан сўнг 2 соат ўтгач 7,3 нг/мл, иккинчи дозани қабул қилганидан сўнг 2 соат ўтгач (препарат суткада 4 марта қабул қилинса) – 7,9 нг/мл ни ташкил қилади. Тахминан 10% кеторолак йўлдош орқали ўтади.

Қабул қилинган дозанинг 50% дан ортиғи жигарда фармакологик нофаол метаболитлар ҳосил бўлиши билан метаболизмга учрайди. Асосий метаболитлари буйраклар орқали чиқариладиган глюкуронидлар ва р-гидроксикеторолакдир. Препаратнинг 91% буйраклар орқали ва 6% ичак орқали чиқарилади.

Буйраклар фаолияти меъёрда бўлган пациентларда ярим чиқарилиш даври (Т1/2) 30 мг препарат парентерал юборилганидан кейин 3,5-9,2 соатни ташкил қилади. Кекса ёшдаги беморларда Т1/2 даври узаяди, кичик ёшдагиларда қискаради. Жигар фаолиятини ўзгариши Т1/2 га таъсир этмайди. Буйраклар фаолиятини бузилиши бўлган пациентларда қон плазмасидаги креатинин концентрацияси 19-50 мг/л (168-442 ммоль/л) бўлганида Т1/2 10,3-10,8 соат, буйрак етишмовчилиги янада кучлироқ намоён бўлса – 13,6 соатдан кўпроқ бўлади. Мушак ичига 30 мг юборилганида умумий клиренси 0,023 л/соат/кг ни (кекса пациентларда 0,019 л/соат/кг ни) ташкил қилади; буйрак етишмовчилиги бўлган пациентларда (қон плазмасидаги креатинин концентрацияси 19-50 мг/л бўлганида) –
0,015 л/соат/кг ни ташкил қилади. 30 мг кеторолак вена ичига юборилганида умумий клиренси – 0,03 л/соат/кг ни ташкил қилади.

Гемодиализ ўтказилганида организмдан чиқарилмайди. 

 

Қўлланилиши

Келиб чиқиши турлича бўлган травмалардаги ўртача ва кучли жадалликдаги оғриқ синдроми, тиш оғриғи, операциядан кейин кузатиладиган, онкологик ва ревматик касалликлардаги оғриқлар, миалгия, невралгия, радикулит. Қўллаш вақтида оғриқ ва яллиғланишни камайтириш учун, симптоматик даволаш учун мўлжалланган. Касалликни авж олишига таъсир қилмайди.

 

Қўллаш усули ва дозалари

Вена ичига ва мушак ичига буюрилади.

Инъекция учун эритма кўринишидаги Кеторол® оғриқнинг жадаллиги ва беморнинг реакциясига мувофиқ танланган минимал самарали дозаларда мушак ичига чуқур қилиб юборилади. Зарурати бўлганида бир вақтда қўшимча опиоид анальгетикларни пасайтирилган дозаларда буюриш мумкин. 

16 ёшдан 64 ёшгача бўлган тана вазни 50 кг дан ортиқ пациентларда парентерал қўлланганида 1 марта юборишга (перорал қабул қилишни ҳисобга олиб) кўпи билан 60 мг юборилади. Одатда 30 мг дан ҳар 6 соатда юборилади; вена ичига – 30 мг дан (5 сутка ичида кўпи билан 15 доза) буюрилади. Тана вазни 50 кг дан кам бўлган ёки сурункали буйрак етишмовчилиги бўлган катта пациентларга мушак ичига бир марта кўпи билан
30 мг (перорал қабул қилишни ҳисобга олиб) юборилади; одатда – 15 мг дан (5 сутка ичида кўпи билан 20 доза); вена ичига кўпи билан 15 мг дан ҳар 6 соатда (5 сутка ичида кўпи билан 20 доза) юборилади. 

Мушак ичига ва вена ичига юбориш учун максимал суткалик дозалари 16 ёшдан
64 ёшгача бўлган, тана вазни 50 кг дан ортиқ пациентлар учун – суткада 90 мг; тана вазни 50 кг дан кам ёки сурункали буйрак етишмовчилиги (СБЕ) бўлган катта пациентларга, шунингдек кекса (65 ёшдан ошган) пациентларга – 60 мг ни ташкил қилади. Даволаш давомийлиги 5 суткадан ошмаслиги керак. 

Вена ичига юборилганда дозани камида 15 секунд давомида юбориш лозим. Мушак ичига қилинадиган инъекция секин, мушакка чуқур юборилиши керак. Оғриқ қолдирувчи таъсири 30 минутдан кейин аниқланади, максимал оғриқ қолдирувчи таъсири 1-2 соатдан кейин намоён бўлади. Оғриқ қолдирувчи таъсири тахминан 4-6 соат давом этади.

 

Ножўя таъсирлари

Ножўя самараларнинг частотаси уларни учраш тез-тезлигига боғлиқ равишда таснифланади: тез-тез – (1-10%), баъзида (0,1-1%), кам (0,01-0,1%), жуда кам (0,01% камроқ), шу жумладан айрим хабарлар.

Овқат ҳазм қилиш тизими томонидан тез-тез (айниқса анамнезида меъда–ичак йўлларида эрозив-ярали шикастланишлар бўлган 65 ёшдан ошган кекса ёшдаги пациентларда) – гастралгия, диарея, камроқ – стоматит, метеоризм, қабзият, қусиш, меъдани тўлиб кетиши ҳисси; кам – кўнгил айниши, меъда-ичак йўлларининг эрозив-ярали шикастланишлари (шу жумладан перфорация билан ва/ёки қон кетиш билан кечувчи – абдоминал оғриқлар, эпигастрал соҳасида спазм ёки ачишиш, мелена, «кофе қуйқаси» туридаги қусиш, кўнгил айниши, жиғилдон қайнаши ва бошқалар), холестатик сариқлик, гепатит, гепатомегалия, ўткир панкреатит.

Сийдик чиқариш тизими томонидан: кам – ўткир буйрак етишмовчилиги, гематурия ва/ёки азотемия билан кечувчи бел оғриғи, гемолитик уремик синдром (гемолитик анемия, буйрак етишмовчилиги, тромбоцитопения, пурпура), тез-тез сийиш, сийдик ҳажмини камайиши ёки ошиши, нефрит, буйрак патологияси оқибатидаги шишлар.

Сезги аъзолари томонидан: кам – эшитишни пасайиши, қулоқларни шанғиллаши, кўришни бузилиши (шу жумладан кўришни аниқ бўлмаслиги).

Нафас тизими томонидан кам – бронхоспазм, ринит, халқумни шиши (ҳансираш, нафасни қийинлашиши).

Марказий нерв тизими томонидан: тез-тез – бош оғриғи, бош айланиши, уйқучанлик, кам – асептик менингит (иситма, кучли бош оғриғи, тиришишлар, бўйин ва/ёки орқа мушакларининг ригидлиги), ўта юқори фаоллик (кайфиятни ўзгариши, безовталик), галлюцинациялар, депрессия, психоз.

Юрак-қон томир тизими томонидан: камроқ – артериал босимни ошиши; кам – ўпка шиши, хушдан кетиш.

Қон яратиш аъзолари томонидан: кам – анемия, эозинофилия, лейкопения.

Гемостаз тизими томонидан: кам – операциялардан кейинги жароҳатлардан қон кетиши, бурундан қон кетиши, тўғри ичакдан қон кетиши.

Тери қопламалари томонидан: камроқ – тери тошмаси (шу жумладан макулопапулёз тошмалар), пурпура; кам – эксфолиатив дерматит (қалтираш билан ёки у сиз кечадиган иситма, терини қизариши, зичлашиши ёки пўст ташлаши, танглайнинг бодомсимон безларини шиши ва/ёки оғриғи), эшакеми, Стивенс-Джонсон синдроми, Лайелл синдроми.

Маҳаллий реакциялар: камроқ – препарат юборилган жойда ачишиш ёки оғриқни сезиш.

Аллергик реакциялар: кам – анафилаксия ёки анафилактоид реакциялар (юз терисининг рангини ўзгариши, тери тошмаси, эшакеми, терини қичишиши, ҳансираш, кўз қовоқларини шиши, периорбитал шиш, нафас олишни қийинлашиши, кўкрак қафасида оғирлик ҳисси, хуштакли нафас).

Бошқалар: тез-тез – шишлар (юз, болдирлар, тўпиқлар, бармоқлар, оёқ панжаларни шиши, тана вазнини ошиши); камроқ – кучли терлаш, кам – тилни шиши, иситма.

 

Қўллаш мумкин бўлмаган ҳолатлар

  • кеторолакка юқори сезувчанлик; 
  • бронхиал астма, бурун ва буруннинг ён бўшлиқларини қайталанувчи полипози ва ацетилсалицил кислотаси ёки бошқа НЯҚП ўзлаштиролмасликнинг тўлиқ ёки тўлиқ бўлмаган қўшилиши (шу жумладан, анамнездаги);
  • меъда ва 12-бармоқ ичак шиллиқ қаватининг эрозив-ярали ўзгаришлари;
  • ичакнинг зўрайиш босқичидаги яллиғланишли касалликлари (Крон касаллиги, ярали колит);
  • гемофилия ва қон қуйилишларининг бошқа бузилишлари;
  • декомпенсацияланган юрак етишмовчилиги;
  • жигар етишмовчилиги ёки жигар касаллигини фаол кечиши;
  • яққол буйрак етишмовчилиги (креатинин клиренси минутига 30 мл дан камроқ), буйракнинг ривожланувчи касалликлари, тасдиқланган гиперкалиемия;
  • аортокоронар шунтлаш операциясидан кейинги давр;
  • ҳомиладорлик, туғруқ даври, лактация даври;
  • 16 ёшгача бўлган болалар (хавфсизлиги ва самарадорлиги аниқланмаган). 

Эҳтиёткорлик билан

Бошқа НЯҚВ га ўта юқори сезувчанлик, бронхиал астма, юракнинг ишемик касаллиги, димланган юрак етишмовчилиги, шиш синдроми, артериал гипертензия, цереброваскуляр касалликлар, патологик дислипидемия ёки гиперлипидемия, буйрак фаолиятини бузилиши (креатинин клиренси 30-60 мл/л), қандли диабет, холестаз, сепсис, тизимли қизил югурик, периферик артерияларнинг касалликлари, чекиш, бир вақтда бошқа ностероид яллиғланишга қарши препаратларни қабул қилиш, кексалик ёши (65 ёшдан ошган пациентлар), меъда-ичак йўлларининг ярали шикастланишларини ривожланиши тўғрисидаги анамнестик маълумотлар, алкоголни суистеъмол қилиш, оғир соматик касалликлар, қуйидаги препаратлар: антикоагулянтлар (масалан, варфарин), ангиогрегантлар (масалан, ацетилсалицил кислота, клопидогрел), перорал глюкокортикостероидлар (масалан, преднизолон), серотонинни қайта қамраб олинишининг селектив ингибиторлари (масалан, циталопрам, флуокситин, пароксетин, сертролин) билан йўлдош даволаш.

 

Дориларнинг ўзаро таъсири

Кеторолак ацетилсалицил кислота ёки бошқа НЯҚП, кальций препаратлари, глюкокортикостероидлар, этанол, кортикотропин билан бир вақтда қўлланганида меъда-ичак йўлларида яра ҳосил бўлиши ва меъда-ичак йўллардан қон кетиши кузатилиши мумкин. Препаратни бошқа НЯҚП билан бир вақтда қўллаш мумкин эмас.

Парацетамол билан бирга буюрилиши унинг нефротоксиклигини, метотрексат билан бирга гепато- ва нефротоксиклигини оширади. Кеторолак ва метотрексатни бирга буюриш фақат охиргиси кичик дозаларда ишлатилганида (метотрексатни миқдори қон плазмасида назорат қилиниши лозим) мумкин.

Пробенецид кеторолакни плазмадан клиренсини ва тақсимланиш ҳажмини камайтиради, қон плазмасида унинг концентрациясини оширади ва унинг ярим чиқарилиш даврини узайтиради. Кеторолакни қўллаш фонида метотрексат ва литийнинг клиренси камайиши ва бу моддаларнинг заҳарлилиги ошиши мумкин. Билвосита антикоагулянтлар, гепарин, тромболитиклар, антиагрегантлар, цефоперазон, цефотетан ва пентоксифиллин билан бир вақтда буюрилиши қон кетиши хавфини оширади. Гипотензив ва диуретик препаратларнинг самарасини камайтиради (буйракда простагландинлар синтези пасаяди). 

Опиоид анальгетиклари билан мажмуавий қўлланганида, охиргиларнинг дозалари анчагина камайтирилиши мумкин.

Антацид воситалар дорини тўлиқ сўрилишига таъсир кўрсатмайди.

Инсулин ва перорал гипогликемик препаратларнинг гипогликемик таъсири ошади (дозасини қайта ҳисоблаш лозим). Натрий вальпроати билан бирга буюриш тромбоцитлар агрегациясини бузилишини чақиради. 

Қон плазмасида верапамил ва нифедипиннинг концентрациясини оширади.

Бошқа нефротоксик дори воситалари билан (шу жумладан олтин препаратлари билан) бирга буюрилганида нефротоксикликни ривожланиш хавфи ошади. 

Буйрак найчалари орқали секрецияни блокловчи дори воситалар кеторолакнинг клиренсини пасайтиради ва қонда унинг концентрациясини оширади.

 

Махсус кўрсатмалар 

Кеторол® икки дори шаклига эга (плёнка қобиқ билан қопланган таблеткалар ва вена ичига ва мушак ичига юбориш учун эритма). Препаратни юбориш усулини танлаш оғриқ синдромининг оғирлик даражаси ва беморнинг ҳолатига боғлиқ. 

Препаратни буюришдан олдин препаратга ёки бошқа НЯҚВ га илгариги аллергик реакция бўлганлиги тўғрисидаги масалани аниқлаш керак. Аллергик реакцияларни ривожланиш хавфи туфайли, биринчи дозани юбориш шифокорнинг синчков кузатуви остида ўтказилиши лозим. 

Гиповолиемия нефротиксик ножўя реакцияларни ривожланиш хавфини оширади. 

Зарурат туғилганида наркотик анальгетиклар билан мажмуада буюриш мумкин.

Кеторолни премедикация учун дори восиатаси сифатида ва йирик оператив аралашувларда анестезияни тутиб туриш мақсадида қўллаш тавсия этилмайди.

Бошқа НЯҚВ билан бир вақтда қабул қилинганида суюқликни тутилиши, юрак фаолиятининг декомпенсацияси, артериал босимни ошиши кузатилиши мумкин. Тромбоцитлар агрегациясига таъсири 24-48 соатда тугайди.

Препарат тромбоцитларнинг хусусиятларини ўзгартириши мумкин, бироқ ацетилсалицил кислотасининг юрак-қон томир касалликларидаги профилактик таъсирини ўрнини босмайди.

Қон ивишини бузилиши бўлган беморларга препарат фақат тромбоцитларнинг сонини доимий назорати остида буюрилади, бу айниқса операциядан гемостазнинг синчков назоратини талаб қилувчи операциядан кейинги беморлар учун муҳимдир. 

Дори воситасига боғлиқ асоратларини ривожланиш хавфи даволаш муддати узайганида (сурункали оғриқлари бўлган беморларда) ва препаратнинг дозаси суткада 90 мг дан оширилганда ошади.

НЯҚП – гастропатияларини ривожланиш хавфини камайтириш учун мизопростол ва омепразол буюрилади. 

Даволаниш даврида автотранспортни ҳайдан ва диққатни юқори жамланиши ҳамда психомотор реакцияларнинг тезлигини талаб этувчи бошқа потенциал хавфли фаолият турлари билан шуғулланишда эҳтиёткорликка амал қилиш лозим.

Препарат болалар олаолмайдиган жойда сақлансин ва яроқлилик муддати ўтгач қўлланилмасин. 

 

Дозани ошириб юборилиши

Симптомлари: қоринда оғриқ, кўнгил айниши, қусиш, меъда-ичак йўлларининг эрозив-ярали шикастланишлари, буйрак фаолиятини бузилиши, метаболик ацидоз.

Даволаш: меъдани ювиш, адсорбентларни (фаоллаштирилган кўмир) юбориш ва симптоматик даволаш ўтказиш (организмни ҳаётий зарур фаолиятларини тутиб туриш). Диализ ёрдамида етарли даражада чиқарилмайди.

 

Чиқарилиш шакли  

Қвена ичига ва мушак ичига юбориш учун эритма, 30 мг/мл.

1 мл дан I синф тўқ шиша (USP) ампулаларда. 

10 ампуладан ПВХ/алюмин блистерда қўллаш бўйича йўриқномаси билан бирга жойланади.

 

Сақлаш шароити

Қуруқ, ёруғликдан ҳимояланган жойда, 25оС гача бўлган ҳароратда сақлансин.  

Музлатилмасин.

 

Яроқлилик муддати

3 йил.

 

Дорихоналардан бериш тартиби

Рецепт бўйича.

 

Улашиш: