ҚЎЛЛАШ БЎЙИЧА ЙЎРИҚНОМА
ДИКЛОГЕН ПЛЮС
DICLOGENUM PLUS
Препаратнинг савдо номи: Диклоген Плюс
Таъсир этувчи моддалар (ХПН): диклофенак натрий ва парацетамол
Дори шакли: таблеткалар
Таркиби:
Ҳар бир таблетка қуйидагиларни сақлайди:
Фаол модда: диклофенак натрий – 50 мг, парацетамол – 500 мг
Ёрдамчи моддалар: ўта желатинланган крахмал, натрий крахмал гликолати, маккажўхори крахмали, поливидон (PVPK-30), пропилен гликоль, микрокристалл целлюлоза, натрий кроскармеллоза, магний стеарати, тозаланган сув.
Таърифи: оқ, думалоқ, икки томонлама қавариқ, икки томони силлиқ, плёнка қобиқ билан қопланган таблеткалар.
Фармакотерапевтик гуруҳи: ностероид яллиғланишга қарши воситалар.
Фармакологик хусусиятлари
Мажмуавий препарат. Препаратнинг таъсири унинг таркибига кирувчи компонентларнинг фармакологик хусусиятлари билан боғлиқ.
Диклофенак натрий ностероид яллиғланишга қарши воситадир. Таъсир механизми ЦОГни носпецифик сусайтирилиши билан простагландинлар синтезини сусайтирилиши, шунингдек лейкоцитларда эркин арахидонлар концентрациясини пасайтириши билан боғлиқ. Яллиғланишга қарши, оғриқни қолдирувчи ва иситмани туширувчи таъсир кўрсатади, тромбоцитларнинг агрегациясига тўсқинлик қилади. Узоқ муддат қўлланганида десенсибилизацияловчи таъсир кўрсатади.
Парацетамол оғриқни қолдирувчи ва иситмани туширувчи таъсир кўрсатади. Оғриқни қолдирувчи таъсир механизми, асосан гипоталамусдаги терморегуляция марказида простагландинлар синтезини сусайтириши билан боғлиқ. Парацетамолнинг иситмани туширувчи таъсири, терморегуляциянинг гипоталамик марказларига тўғридан-тўғри таъсири билан боғлиқ, бунинг натижасида қон томирларнинг кенгайиши ва тер ажралиб чиқишини кучайиши туфайли, иссиқликни чиқарилиши кучаяди.
Фармакокинетикаси
Диклофенак натрий – бир марта ичга қабул қилингандан сўнг, ичакдан тез ва тўлиқ сўрилади, фаол модданинг тахминан 50% жигардан «биринчи ўтишда» метаболизмга учрайди. 50 мг дозада препаратнинг қон плазмасидаги максимал концентрацияси 1-2 соатдан сўнг кузатилади ва 1,5 мкг/мл (5 мкмоль/л) ни ташкил қилади. Овқат сўрилишни секинлаштиради, аммо сўрилаётган фаол модданинг миқдори ўзгармайди. Қон плазмаси оқсиллари билан боғланиши 99,7% ни ташкил қилади; бунда препаратнинг катта қисми (99,4%) альбуминлар билан боғланади. Синовиал суюқлигига бўғим бўшлиғига яхши киради, у ерда фаол модданинг максимал концентрациясига плазмадагига қараганда 2-4 соат кеч эришилади. Синовиал суюқлигидан ярим чиқарилиш даври 3-6 соатни ташкил этади. Препаратнинг 60% метаболитлари кўринишда буйраклар, қолган қисми сафро орқали чиқарилади. Буйрак фаолияти яққол бузилиши бўлган (креатинин клиренси минутига 10 мл дан кам) беморларда, сафро билан чиқариладиган метаболитларининг солиштирма оғирлиги ошади, шунинг учун уларнинг қондаги концентрациясини ошиши кузатилмайди.
Парацетамол ичга қабул қилинганда яхши ва тез сўрилади. Плазмадаги чўққи концентрациясига 30-90 минут ўтгач эришилади. Организмнинг деярли барча тўқималарига киради, йўлдошга осон ўтади ва кўкрак сути билан чиқарилади. Жигарда метаболизмга учрайди, метаболитлари фармакологик фаол эмас, аммо тўпланганида жигарни некрозига учратиши мумкин. Асосан метаболитлар кўринишида буйраклар орқали чиқарилади. Ярим чиқарилиш даври 1,5-3 соат оралиғида. Жигар фаолиятини бузилиши бўлганида дорининг организмдан чиқарилиши секинлашади, бу метаболитларини организмда тўпланишига олиб келади.
Қўлланилиши
Бош ва тиш оғриғи, подаградаги, ЎРВИ даги оғриқлар, невралгия, радикулит, люмбаго, дисменория (ҳайз циклини бузилиши), бурсит (тизза бўғимини яллиғланиши), ишиас (қуймуч нервини яллиғланиши), ревматоид артрит, остеоартрит, анкилозловчи спондилит, цервикал спондилит, операциядан кейинги ва жароҳат яллиғланишларда қўлланади.
Қўллаш усули ва дозалари
Ичга буюрилади. Таблеткаларни чайнамасдан бутунлигича, етарли миқдордаги суюқлик билан қабул қилиш керак. Препаратни овқатдан олдин қабул қилиш афзалроқ. Меъданинг юқори сезувчанлигида препарат овқат қабул қилинганидан кейин қабул қилинади.
Катталарга 1 таблеткадан суткада 3-4 марта буюрилади. Максимал бир марталик доза 2 таблетка. Максимал суткалик доза 2 таблеткадан суткада 3 марта.
12 ёшдан ошган тана вазни 30 кг дан ортиқ бўлган болаларга ½ таблеткадан суткада 3 марта буюрилади. Навбатдаги ҳар бир қабуллар оралиғи – камида 4 соат. Катталарда максимал даволаш давомийлиги – 5-7 кун, болаларда – 3 кун.
Ножўя таъсирлари
Меъда-ичак йўллари томонидан: кўнгил айниши, қусиш, анорексия, дискомфорт ҳисси (эпигастрал соҳасида оғриқлар ва спазмлар), метеоризм, иштаҳани пасайиши. Кам ҳолларда: қон кетиши, перфорация билан асоратланган меъда-ичак йўлларининг эрозив-ярали шикастланишлари, афтозли стоматит, эзофагит. Алоҳида ҳолларда носпецифик ярали колит, Крон касаллиги;
Марказий нерв тизими томонидан: бош оғриғи, бош айланиши, юқори толиқиш. Кам ҳолларда: ҳис қилишни ёки кўришни бузилиши (ёйилган кўриш, диплопия), қулоқларни шанғиллаши, таъсирчанлик, тиришишлар, уйқуни бузилиши, депрессия, ҳаяжонланиш ҳисси, руҳий бузилишлар;
Дерматологик реакциялар: тери тошмаси, эшакеми. Буллёз тошмалар, экзема, эритродермия, соч тўкилиши, фотосенсибилизация бўлиши мумкин;
Жигар фаолияти томонидан: жигар фаолиятини бузилиши, шу жумладан гепатит (сариқлик ёки сариқликсиз);
Қон яратиш тизими томонидан: айрим ҳолларда: тромбоцитопения, лейкопения, агранулоцитоз, гемолитик анемия, апластик анемия;
Юрак-қон томир тизими томонидан: тахикардия кўкрак қафаси соҳасида оғриқлар, артериал гипертензияни пайдо бўлишининг якка ҳоллари, юрак етишмовчилиги аниқланган;
Аллергик ва иммунопатологик реакциялар: кам ҳолларда: бронхиал астма хуружлари, тизимли анафилактик (анафилактоид) реакциялар.
Қўллаш мумкин бўлмаган ҳолатлар
- препарат компонентларига юқори сезувчанлик;
- анамнездаги аспирин ёки бошқа ностероид яллиғланишга қарши воситаларига ангионевротик шиш ва бронхоспастик реакциялар («аспирин астмаси»), бронхиал астма хуружлари;
- зўрайиш босқичидаги меъда-ичак йўлларининг эрозив-ярали шикастланишлари (шу жумладан пептик яра, Крон касаллиги, носпецифик ярали колит);
- ҳомиладорлик, лактация;
- 12 ёшгача бўлган болалар;
- қон яратиш фаолиятини бузилиши;
- кўриш нервининг касалликлари, нафас йўлларининг сурункали обструктив касалликлари, бурун полиплари, тошмали иситма;
- буйрак ва жигар фаолиятини яққол бузилишлари, рангли кўришни бузилиши, туғма глюкозо-6-фосфатдегидрогеназа танқислигида қўллаш мумкин эмас.
Дориларнинг ўзаро таъсири
Калий тежовчи диуретиклар билан бир вақтда қўллаганида, қонда калий миқдори ошиши мумкин. Билвосита антикоагулянтлар билан бир вақтда буюрилганида қон кетиши ривожланиши мумкин. Препарат литий, дигоксин ва циклоспориннинг қондаги концентрациясини ошириши мумкин, шунинг учун улар билан бирга қўллаганида, ушбу препаратларнинг дозасига тузатиш киритиш керак. Метотрексат билан даволашни бошлашдан 24 соат олдин ёки даволаш тўхтатилганидан кейин препарат буюрилганида эҳтиёткорликка риоя қилиш керак, чунки бунда унинг токсик таъсирини ривожланиш хавфи ошади.
Жигар микросомал ферментларини кучайтирувчи дорилар (барбитуратлар ва айрим тутқаноққа қарши воситалар, шу жумладан, фенобарбитал, фенитоин, карбамазепин, бензонал), спирт сақловчи дори воситалари, рифампицин билан бирга қабул қилинганида препаратнинг гепатотоксик таъсири кучаяди. Фенотиазинлар билан бирга қўлланганида ҳаддан зиёд гипотермия, азидотимидин билан – нейтропения ривожланиши мумкин. Препарат хлорамфениколнинг токсиклигини оширади, билвосита антикоагулянтлар, дифенин, перорал гипогликемик препаратларнинг таъсирини кучайтириши мумкин, “ҳалқали” ва тиазид диуретикларнинг диуретик ва натрийуретик таъсирини сусайтиради. Бошқа ностероид яллиғланишга қарши препаратлар, шунингдек глюкокортикоидлар билан бирга қўлланганида ножўя таъсирлари тезлашади ва кучаяди.
Махсус кўрсатмалар
Анамнезида меъда-ичак йўлларининг эрозив-ярали шикастланишлари бўлган беморларга, шунингдек жигар, буйрак, қон ҳосил қилиш аъзолари фаолиятини яққол бузилишлари бўлган пациентларга буюришда эҳтиёткорликка риоя қилиш лозим. Юқори дозаларда (200 мг) препарат тромбоцитлар агрегациясини бостириши мумкин, шунинг учун гемостазини бузилиши бўлган пациентларни диққат билан кузатиш керак.
Препаратни кексаларда, сурункали юрак етишмовчилиги, артериал гипертонияси, порфирияси бўлган беморларда, шунингдек бевосита жиддий жарроҳлик аралашувларидан кейин эҳтиёткорлик билан қўллаш лозим.
Препарат билан даволаш даврида жигар, буйрак фаолиятини ва периферик қон манзарасини назорат қилиш керак. Препаратни қўллаш вақтида препаратнинг гепатотоксик таъсирини кучайиши мумкинлиги туфайли, алкоголни истеъмол қилиш мумкин эмас.
Беморлар препаратни қабул қилиш вақтида юқори диққат ва тезкор руҳий ва ҳаракат реакцияларини талаб этувчи ишларни бажаришдан (масалан, автомобилни ҳайдаш) сақланишлари керак.
Препарат болалар олаолмайдиган жойда сақлансин ва яроқлилик муддати ўтгач қўлланилмасин.
Дозани ошириб юборилиши
Симптомлари: артериал гипотензия, нафасни сусайиши, тиришишлар, меъда-ичак йўллари томонидан бузилишлар (кўнгил айнаши, қусиш, диарея), шунингдек буйрак фаолиятини бузилиши ёки юзни, ҳалқумни шиши, ҳансираш кўринишидаги аллергик реакциялар ривожланиши мумкин;
Даволаш: меъдани ювиш тавсия қилинади. Кальций глюконати ёки кальций хлориди, зарурати бўлганида глюкортикоидлар вена ичига юборилади, фаоллаштирилган кўмир буюрилади, шунингдек симптоматик даволаш ўтказилади. Препаратни қон оқсиллари билан юқори даражада боғланиш қобилияти туфайли, жадаллаштирилган диурез, диализ ёки қон қуйиш ўзини унчалик оқламайди.
Препаратнинг таркибида парацетамол борлигини ҳисобга олиш керак. 6 г дан ортиқ парацетамолни ичга қабул қилиш жигарнинг оғир шикастланишини, ҳатто жигар комасини чақириши мумкин. Дори билан заҳарланиш белгилари кузатилганида (кўнгил айниши, қусиш, жигарни катталашиши, сариқлик) дарҳол шифокорга мурожат қилиш ва меъдани ювиш лозим.
Чиқарилиш шакли
Плёнка қобиқ билан қопланган таблеткалар. 10 таблеткадан контур-уяли ўрамда.
Сақлаш шароити
Қуруқ, қоронғу жойда, 25°С дан юқори бўлмаган ҳароратда сақлансин.
Яроқлилик муддати
3 йил.
Дорихоналардан бериш тартиби
Рецепт буйича.
