ҚЎЛЛАШ БЎЙИЧА ЙЎРИҚНОМА
ЭФФЕРАЛГАН
EFFERALGAN
Препаратнинг савдо номи: Эффералган
Таъсир этувчи модда (ХПН): парацетамол
Дори шакли: вишилловчи таблеткалар 500 мг
Таркиби:
1 таблетка қуйидагиларни сақлайди:
фаол модда: парацетамол 500 мг;
ёрдамчи моддалар: сувсиз лимон кислотаси, натрий гидрокарбонати, сувсиз натрий карбонати, сорбит Е420, натрий докузати, повидон, натрий сахарини Е954, натрий бензоати.
Таърифи: Оқ рангли, сувда эрувчан, қирраси кесилган ва рискали таблеткалар. Сувда эриганда газли пуфакчалар кузатилади.
Фармакотерапевтик гуруҳи: анальгетиклар ва антипиретиклар.
АТХ коди: N02ВЕ01
Фармакологик хусусиятлари
Фармакодинамикаси
Вишилловчи таблеткаларнинг анальгетик таъсири парацетамол сақловчи одатдаги таблеткаларга нисбатан тезроқ намоён бўлади. Эффералган оғриқ қолдирувчи ва ҳароратни тушурувчи таъсирга эга, бу унинг гипоталамусдаги терморегуляция марказига таъсири ва простагландинларнинг синтезини сусайтириш хусусиятига боғлиқ.
Фармакокинетикаси
Перорал қабул қилинганида парацетамолни сўрилиши тез ва тўлиқ юз беради. Плазмадаги чўққи концентрацияларга қабул қилингандан сўнг 30-60 минут ўтгач эришилади.
Парацетамол барча тўқималарга тез тарқалади. Қон, сўлак ва плазмадаги концентрациялари бир хил бўлади. Плазма оқсиллари билан кучсиз боғланади. Парацетамол асосан жигарда метаболизмга учрайди ва сийдик билан чиқарилади. Қабул қилинган дозанинг 90% буйраклар орқали 24 соат давомида, асосан глюкуронидли конъюгатлар (60-80%), шунингдек сульфатли конъюгатлар (20-30%) шаклида чиқарилади. 5% дан камроқ қисми ўзгармаган ҳолда чиқарилади. Ярим чиқарилиш шакли – 2 соат.
Парацетамолнинг аҳамиятсиз қисми цитохром Р450 иштирокида глутатион билан бирикма ҳосил қилувчи метаболитга айланади ва сийдик билан чиқарилади. Доза ошириб юборилганда бу метаболитнинг миқдори ошади.
Оғир даражадаги буйрак етишмовчилигида (креатинин клиренси минутига 10 мл дан кам) парацетамол ва унинг метаболитларини организмдан чиқарилиши секинлашади.
Қўлланилиши
У енгил даражадан ўртача даражагача бўлган оғриқ ва/ёки иситмани кўтарилиши билан кечувчи ҳолатларни симптоматик даволаш учун қўлланади.
Қўллаш усули ва дозалари
Ичга қабул қилиш учун мўлжалланган. Таблеткани бир стакан сувда тўлиқ эритилади ва ичилади.
Катталар ва тана вазни 50 кг дан ортиқ бўлган болалар (15 ёшдан катта) учун.
Парацетамолнинг тавсия этилган суткалик дозаси тахминан кунига 60 мг/кг ни ташкил этади, 4-6 қабулга бўлинган, яъни ҳар 6 соатда 15 мг/кг ёки 4 соатда 10 мг/кг.
Одатдаги бир марталик доза 500 мг дан 12 таблеткани ташкил қилади. Зарур бўлганда дозани кўпи билан 4 соатдан кейин такроран қабул қилиш мумкин.
Одатда кунига парацетамол дозасини 3 г дан, ёки 6 таблеткадан ошириш зарурати йўқ. Шунга қарамай, кучли оғриқ бўлганида максимал доза кунига 4 г парацетамолгача, ёки кунига 8 таблеткагача оширилиши мумкин. Ҳар доим дозалар орасидаги 4 соатдан кам бўлмаган интервалга риоя қилиш керак.
Буйрак етишмовчилиги
Оғир буйрак етишмовчилиги (креатинин клиренси минутига 30 мл дан кам) бўлган пациентлар учун дозалар орасидаги интервални 8 соатгача узайтирилиши керак. Парацетамолнинг дозаси кунига 3 г дан ёки 6 таблеткадан ошмаслиги керак.
Шифокор кузатувисиз қабул қилиш давомийлиги ҳароратни туширувчи восита сифатида 3 кундан ва оғриқ қолдирувчи восита сифатида 5 кундан ошмаслиги керак.
Ножўя таъсирлари
- анафилактик шок, Квинке шиши, эритема, эшакеми ва тери тошмаси, тўғри ичак ва анал тешикни таъсирланиши.
Кам ҳолларда:
- тромбоцитопения, лейкопения ва нейтропения.
Ножўя реакциялари пайдо бўлганида ушбу дори воситаси ва унга яқин препаратларни қабул қилишни зудлик билан тўхтатиш керак.
Қўллаш мумкин бўлмаган ҳолатлар
- парацетамолга ва препаратнинг бошқа компонентларига юқори сезувчанлик;
- гепатоцеллюляр етишмовчилик;
- жигар ва буйрак фаолиятини оғир даражадаги бузилишлари;
- қон касалликлари, шунингдек анемия;
- глюкозо-6-фосфатдегидрогеназа ферментини танқислиги;
- 15 ёшгача бўлган болаларда қўллаш мумкин эмас.
Дориларларнинг ўзаро таъсири
Перорал антикоагулянтлар
Парацетамол перорал антикоагулянтларнинг таъсирини кучайтиради ва максимал дозаларда (кунига 4 г) камида 4 кун давомида қабул қилинганида қон кетишини ривожланиш хавфи ошади, шунинг учун протромбин индексини мунтазам равишда назорат қилиш керак.
Зарурат бўлганида парацетамолни қўллаш вақтида ва у бекор қилинганидан сўнг антикоагулянтларни дозалаш тартибига тузатиш киритиш керак.
Лаборатория тестларининг натижаларига таъсири
Парацетамолни аномал юқори концентрацияларда қабул қилиш, глюкозооксидаза-пероксидаза реакцияси орқали қонда глюкозани аниқлаш натижаларига таъсир қилиши мумкин.
Парацетамолни қўллаш фосфорвольфрам кислотаси усули ёрдамида қонда мочевинани аниқлаш натижаларига таъсир қилиши мумкин.
Махсус кўрсатмалар
Дозани ошириб юборилиш хавфидан сақланиш учун бошқа дори воситалари парацетамол сақламаслигига ишонч ҳосил қилинг.
Катталар ва тана вазни 50 кг дан ортиқ бўлган болалар: парацетамолнинг максимал суткалик дозаси 4 г дан ошмаслиги керак.
Болани кунига 60 мг/кг доза парацетамол билан даволашда, бошқа иситмани туширувчи воситани қўллаш, парацетамолнинг самараси бўлмаган ҳолдагина оқланган.
Жигарнинг токсик шикастланишидан сақланиш учун парацетамолни алкоголь ичимликлар билан бирга қабул қилиш, шунингдек сурункали алкоголь истеъмол қилишга мойил шахсларда қўллаш мумкин эмас. Алкоголли гепатози бўлган беморларда жигар шикастланишини ривожланиш хавфи ошади.
Узоқ муддат давомида даволаш вақтида периферик қон ва жигарнинг функционал ҳолатини назорат қилиш керак.
Бир вишилловчи таблетка 412,4 мг натрий сақлайди, буни тузсиз ёки паст тузли пархездаги пациентлар эътиборга олишлари керак.
Препарат сорбит сақлаганлиги сабабли, у фруктоза ўзлаштираолмасликда қўлланилмаслиги керак.
Хавфсиз гипербилирубинемия билан кечувчи Жильбер синдромида, шунингдек кекса ёшдаги пациентларга эҳтиёткорлик билан буюрилади. Парацетамол метгемоглобинни ҳосил қилувчи модда ҳисобланади.
Ҳомиладорлик ва лактация даври
Ушбу дори воситаси терапевтик дозаларда ҳомиладорлик ва эмизиш даврида қўлланилиши мумкин.
Дори воситасини транспорт ва бошқа потенциал хавфли механизмларни бошқариш қобилиятига таъсирининг ўзига хослиги
Таъсир қилмайди.
Препарат болалар ололмайдиган жойда сақлансин ва яроқлилик муддати ўтгач қўлланилмасин.
Дозани ошириб юборилиши
Кекса ёшдаги шахсларда ва айниқса кичик ёшдаги болаларда ўлимга олиб келиши мумкин бўлган заҳарланиш ҳавфи мавжуд.
Симптомлари: кўнгил айниши, қусиш, анорексия, тери рангини оқариши, қоринда оғриқ, улар одатда биринчи суткаларда намоён бўлади.
Катталар парацетамолни 10 г дан ортиқ дозада бир марта қабул қилиши ва болалар парацетамолни 1 кг тана вазнига 150 мг дан ортиқ дозада бир марта қабул қилиши гепатоцитларнинг, гепатоцеллюляр етишмовчилиги, метаболик ацидоз, энцефалопатия ва ўлимга олиб келадиган, некрозини чақириши мумкин.
Дозаси ошириб юборилганидан сўнг 12-48 соатдан кейин жигар трансаминазалари, лактатдегидрогеназа ва билирубиннинг даражасини ошиши, шунингдек протромбиннинг даражасини пасайиши кузатилиши мумкин.
Даволаш: заҳарланиш белгилари намоён бўлганида зудлик билан шифокорга мурожаат қилиш керак.
Плазмада парацетамолнинг даражасини аниқлаш учун қонни таҳлил қилиш, меъдани ювиш (ичга қабул қилинганида), дори воситаси қўлланганидан сўнг 10 соат давомида N-ацетилцистеин антидотини вена ичига юбориш ёки перорал қабул қилиш, симптоматик даволаш ўтказиш тавсия этилади.
Чиқарилиш шакли
4 таблеткадан полиэтилен қопламли алюмин фольга контур уясиз ўрамга (стрип) жойланган.
4 контур уясиз ўрам (стрип) дан тиббиётда қўллаш бўйича йўриқномаси билан бирга картон қутига жойланган.
Сақлаш шароити
30°С дан юқори бўлмаган ҳароратда, қуруқ жойда сақлансин.
Яроқлилик муддати
3 йил.
Дорихоналардан бериш тартиби
Рецептсиз
